Bài viết này tôi sẽ Hướng dẫn cách xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc hệ Fanuc với lệnh G68. Xoay tọa độ rất thuận tiện, vì vậy nó là một chức năng mà bạn chắc chắn phải thành thạo để lập trình gia công trên máy phay cnc. Một số Bạn trên các diễn đàn thường có câu hỏi:
- Không biết chức năng xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc hoạt động như thế nào?
- Đôi khi xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc không hoạt động như ý muốn.
- Muốn xem những người khác sử dụng phép xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc như thế nào.
Với những thắc mắc như vậy, Tôi sẽ giải thích cẩn thận từ những điều cơ bản về phép xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc, đến các phương pháp lập trình thực tế bằng các ví dụ cụ thể.
Ok đầu tiên ta sẽ xét đến :
Ưu, nhược điểm của phép xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc
Ưu điểm:
- Xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc là một chức năng tiện lợi giúp bạn tránh khỏi những phép tính rắc rối.
- Giảm thời gian lập trình.
- Chương trình có thể được đơn giản hóa hơn.
Nhược điểm:
- Nó hơi khó sử dụng.
- Nếu bạn không biết lỗi đầu vào của vị trí xoay hoặc quên gõ lệnh hủy, thì đó sẽ là một lỗi rất nghiêm trọng.
- Nó có thể không sử dụng được do ảnh hưởng của các mã G khác, v.v., và tùy thuộc vào các thông số kỹ thuật của máy NC, thường có cảnh báo được phát ra hoặc có thể không.
Cấu trúc lệnh Xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc
Mã lệnh G cho phép xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc là lệnh G68. G68 bật chế độ xoay tọa độ và G69 hủy chế độ này. Cấu trúc có dạng:
G68 X_ Y_ R_ ;
G69;
Trong đó:
X_Y_: là tọa độ tâm xoay (giá trị tuyệt đối).
R: Góc xoay, phạm vi từ -360 đến 360 độ. (ngược chiều kim đồng hồ là dương)
(Mặc định lập trình trên mặt phẳng XY, G17)
G69: Hủy bỏ
Một số lưu ý khi sử dụng lệnh:
- Nếu sử dụng lệnh G68 mà không ghi tọa độ X_Y_ trong cú pháp lệnh thì máy sẽ hiểu tâm xoay chính là vị trí dao đang đứng trước khi kích hoạt lệnh.
- Nếu góc xoay không được thiết lập trong chương trình thì máy sẽ tự hiểu giá trị góc quay được thiết lập trong tham số Parameter.
- Lệnh G69 có thể đứng độc lập hoặc đứng chung với các lệnh khác trong cùng một dòng lệnh. Tuy nhiên, nếu nó đứng chung với các lệnh di chuyển thì các lệnh này phải được lập trình tuyệt đối.
Xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc với các lựa chọn mặt phẳng
Thông thường, bạn sẽ tạo một chương trình trên mặt phẳng G17, nhưng bạn cũng có thể xoay các tọa độ trên trục X (G19) và trục Y (G18) bằng cách thay đổi mặt phẳng.
Những người khác sử dụng phép biến đổi tọa độ 3D (tùy chọn).
* Nếu bạn thay đổi mặt phẳng (G17, G18, G19) trong chế độ xoay tọa độ, thì cảnh báo sẽ phát ra.
Khi xác định mặt phẳng:
G17 G68 X_ Y_ R_
G18 G68 Z_ X_ R_ G19 G68 Y_ Z_ R_ |
G17: Mặt phẳng XY.
G18: Mặt phẳng ZX. G19: Mặt phẳng YZ. |
XYZ: Các giá trị tọa độ của tâm quay.
R: Góc quay.
Dưới đây là các bài viết liên quan bạn nên xem qua nếu muốn hiểu rõ bản chất:
Nhấp vào đây để biết cách chọn mặt phẳng ⇓
[ Chọn mặt phẳng cho trung tâm gia công]
Nhấp vào đây để biết cách nội suy cung tròn và cách sử dụng.
⇓ Giải thích các tính năng, lựa chọn và cách tạo chương trình.
Xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc khi dùng lệnh tương đối G91
Chú ý:
Phép quay tọa độ có thể được thực hiện bằng lệnh tuyệt đối và lệnh tương đối. Khi lệnh tuyệt đối được đưa ra, góc quay được đặt là giá trị tuyệt đối. Khi có lệnh tương đối, góc quay được cộng thêm vào so với góc hiện tại nó đang có.
Ví dụ chương trình:
G90 G68 X0 Y0 R30. → 30 độ
G90 G68 X0 Y0 R15. → 15 độ
G91 G68 X0 Y0 R20. → 15 + 20 = 35 độ
G91 G68 X0 Y0 R-10. → 35 + 10 = 25 độ
G69;
M30;
* Khi quay tọa độ bằng lệnh tương đối, đặt tâm quay về gốc X0Y0.
Thực hành lệnh xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc
Ví dụ áp dụng lệnh xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc để gia công các lỗ như hình với góc 20 độ.
Ví dụ chương trình
G17 G54
N10 (10DRILL)
T10 M6
G90 G68 X0 Y0 R20.
G0 X200. Y60.
G43 Z100. H10
S620 M3
G81 Z-30. R3. F80 K0
X200. Y60.
X300. Y60.
X300. Y140.
X200. Y140.
G80 M5
G69
G91 G28 Z0
M30
Sau khi thay dao, xoay tọa độ với góc 20 độ bằng cách dùng lệnh G68 . Tọa độ chương trình sẽ bị nghiêng 20 độ cho đến khi bị lệnh G69 hủy bỏ.
Ví dụ chương trình gia công rãnh thành 3 phần giống nhau bằng lệnh xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc
Ví dụ chương trình
G17
N10 (40ENDMILL)
T20 M6
(Rãnh ngang được gia công bình thường)
G0 G90 G54 X0 Y0
G43 Z100. H20
S1000 M3
Z5.
G1 Z-10. F500
G1 X130. F100
G0 Z100.
(② Xoay 120 độ)
G90 G68 X0 Y0 R120.
X0 Y0
Z5.
G1 Z-10. F500
G1 X130. F100
G0 Z100.
G69
(xoay ③240 độ)
G90 G68 X0. Y0. R240.
X0 Y0
Z5.
G1 Z-10. F500
G1 X130. F100
G0 Z100 .
G69
M5
G91 G28 Z0
M30
Trường hợp tâm của phép xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc không phải là gốc
Trong các ví dụ trên, tâm của phép quay tọa độ là điểm gốc của gia công. Nếu điểm gốc và tâm của phép xoay không khớp nhau, thì nó sẽ được thêm vào tọa độ tâm của phép quay tọa độ.
Nếu tâm quay và gốc gia công khác nhau, chúng ta sẽ sử dụng hệ tọa độ cục bộ như một phương pháp để làm cho tâm của phép quay tọa độ trùng gốc gia công luôn.
Để hiểu rõ hơn Bạn nên xem qua cách sử dụng hệ tọa độ cục bộ ở đây. Giới thiệu về hệ tọa độ cục bộ :
Gốc tọa độ là tọa độ do hàm thiết lập để dễ dàng tạo hệ tọa độ trên chương trình.
Cấu trúc có dạng:
G52 X_ Y_ Z_
G52: Hệ tọa độ cục bộ được kích hoạt.
XYZ: Giá trị tọa độ bạn muốn làm gốc.
G52 X0 Y0 Z0: Hủy
Trục không thay đổi có thể được bỏ qua.
Sử dụng hệ tọa độ cục bộ và xoay tọa độ cùng nhau sẽ bớt đi tính toán vị trí lỗ.
Chú ý: OSP (Okuma) và TOSNUC (Toshiba) cũng có chức năng xoay tọa độ, nhưng cách sử dụng hơi khác so với FANUC.
Vì phép quay tọa độ của OSP và TOSNUC sử dụng phép quay tâm tọa độ làm gốc hệ tọa độ, nên chức năng của tọa độ cục bộ cũng phải được đính kèm.
Ví dụ về cách sử dụng lệnh xoay tọa độ trong lập trình phay cnc với một chu trình cố định
Khi sử dụng chu trình cố định để khoan, có thể đơn giản hóa bằng cách sử dụng chương trình con khi nhập nhiều vị trí lỗ. Việc xoay tọa độ sẽ dễ xử lý hơn nếu bạn đưa nó vào chương trình con cùng với vị trí lỗ .
Ở đây chúng ta lại xét lại ví dụ trên.
O100 (CHƯƠNG TRÌNH CHÍNH)
G17
N10 (3CENTERDRILL)
T1 M6
G0 G90 G54 X0 Y0
G43 Z100. H1
S2000 M3
G81Z-2. R3. F100 K0
M98 P101
G80 M5
G91 G28 Z0
N20 (10DRILL)
T10 M6
G0 G90 G54 X0 Y0
G43 Z100. H10
S620 M3
G81 Z-30. R3. F80 K0
M98 P101
G80 M5
G91 G28 Z0
M30
O101 (CHƯƠNG TRÌNH SUB)
G68 X0 Y0 R20.
X200. Y60.
X300.
Y140.
X200.
G69
M99
Ví dụ về phép xoay tọa độ khi dùng chương trình con
Tôi sẽ giới thiệu hai cách để tạo một chương trình thông qua bản vẽ dưới đây:
- Ví dụ gọi một chương trình con bằng tọa độ quay trong chương trình chính.
O200 (CHƯƠNG TRÌNH CHÍNH)
G17
N10 (20ENDMILL)
T15M6
G0 G90 G54 X0 Y0
G43 Z100. H15
S500 M3
M98 P201
G90 G68 X0 Y0 R72.
M98 P201
G90 G68 X0 Y0 R144.
M98 P201
G90 G68 X0 Y0 R216.
M98 P201
G90 G68 Y0 R288 X0.
M98 P201
G69
G80 M5
G91 G28 Z0
M30
O201 (CHƯƠNG TRÌNH SUB)
G0 G90 X0 Y120.
Z3.
G1 Z-5. F25
X15. F50
Y135.
X-15.
Y105.
X15.
Y120.
X0.
G0 Z100.
M99
Nó có thể được đơn giản hóa khi gia số góc giống nhau.
- Xoay tọa độ theo các chiều tăng dần và sử dụng chương trình con.
O300 (CHƯƠNG TRÌNH CHÍNH)
G17
N10 (20ENDMILL)
T15M6
G0 G90 G54 X0 Y0
G43 Z100. H15
S500 M3
M98 P301 L5
G69
G80 M5
G91 G28 Z0
M30
O301 (CHƯƠNG TRÌNH SUB)
G0 G90 X0 Y120.
Z3.
G1 Z-5. F25
X15. F50
Y135.
X-15.
Y105.
X15.
Y120.
X0.
G0 Z100.
G91 G68 X0 Y0 R72.
G90
M99
Vào cuối của chương trình con , các gia số lệnh gia tăng có sự phối hợp luân chuyển. Bạn có thể rút ngắn chương trình bằng cách sử dụng chức năng lặp lại. Ngoài ra, tôi nghĩ rằng nó sẽ giúp bạn tiết kiệm được những rắc rối khi kiểm tra chương trình. Lưu ý đừng quên nhập mã lệnh hủy G69 .
Sơ lược lại một lần nữa về lệnh xoay gốc tọa độ trong lập trình phay cnc
Lệnh xoay gốc tọa độ có dạng:
G68 X_ Y_ R_
G69
(lệnh tuyệt đối G17 mặt phẳng G90).
G68: bật chế độ xoay tọa độ.
XY: tâm quay tọa độ.
R: góc quay. Ngược chiều kim đồng hồ có hướng +
G69: Hủy
Phép quay tọa độ có thể được sử dụng trên các mặt phẳng G18 và G19 khác với mặt phẳng G17 bằng cách chọn mặt phẳng.
Nếu tâm quay không phải là điểm gốc, lệnh được đưa ra bằng cách cộng thêm các giá trị tọa độ của tâm quay.
Nếu bạn muốn tâm quay là điểm gốc, bạn có thể sử dụng hệ tọa độ cục bộ.
Xoay tọa độ trong chu trình cố định giúp xử lý vị trí lỗ dễ dàng hơn.
Nếu giá trị gia tăng của góc không đổi, chương trình có thể được đơn giản hóa hơn nữa bằng cách sử dụng hàm lặp lại của chương trình con và phép quay tọa độ của lệnh tăng dần( tương đối).
Nó thế nào?
Bạn đã hiểu cách sử dụng và ứng dụng cơ bản của phép xoay tọa độ trong lập trình phay cnc?
Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, hãy comment xuống phía dưới. Chúng tôi rất hoan nghênh những nhận xét, đóng góp ý kiến hoặc những thắc mắc của Bạn.
Cảm ơn bạn đã đọc đến cuối. Nếu Bạn có quan tâm về:
Các khóa học lập trình cnc cấp tốc
thì Hãy liên hệ với Tôi :
Lập trình tiện NC (2 trục, 3 trục).
Lập trình phay NC (3 trục ).
Lập trình tiện CNC bằng phần mềm Mastercam
Lập trình Phay CNC 2D, 3D, 4,5 trục bằng phần mềm Mastercam.
Cảm ơn Bạn đã theo dõi. Hẹn gặp Bạn vào bài viết tiếp theo.
Đăng ký Kênh Cad/Cam/Cnc: Đăng ký miễn phí
Tham gia Group chia sẻ kiến thức: Tham gia miễn phí